Testis Kanseri

Testis Kanseri Nedir?

Testis kanseri, erkek üreme sistemine ait olan ve skrotum (torba) içinde yer alan testislerde gelişen kötü huylu bir tümör türüdür. Testisler, sperm üretimi ve erkeklik hormonu olan testosteronun salgılanmasından sorumludur. Testis kanseri, diğer kanser türlerine göre nadir görülse de, özellikle 15 ila 35 yaş arası genç erkeklerde en sık rastlanan kanser türlerinden biridir. Bu kanser türü genellikle tek testiste başlar ve çoğu durumda erken fark edilebilir. Erken evrede teşhis edildiğinde tedavi başarısı oldukça yüksektir. Seminom ve non-seminom olmak üzere iki ana histolojik alt tipe ayrılır. Tedavi seçenekleri tümörün tipi, evresi ve hastanın genel sağlık durumuna göre belirlenir.

Testis Kanseri Türleri

• Seminom: Yavaş büyüyen, radyoterapiye duyarlı ve genellikle daha iyi seyirli testis kanseridir.
• Non-seminom: Daha hızlı büyür; embriyonal karsinom, yolk sak tümörü, koriokarsinom ve teratom gibi alt türleri içerir.
• Karışık Germ Hücreli Tümör: Seminom ve non-seminom hücrelerinin bir arada bulunduğu tümörlerdir.

Testis Kanseri Nedenleri ve Risk Faktörleri

• İnmemiş testis (kriptorkidizm): Testis doğumda skrotuma inmediğinde kanser riski artar.
• Aile öyküsü: Birinci derece akrabada testis kanseri öyküsü riski artırır.
• Testis Kanseri Geçmişi: Bir testiste kanser gelişmişse, diğer testiste de gelişme riski artar.
• HIV enfeksiyonu: Bağışıklık sisteminin zayıflaması nedeniyle risk artabilir.
• Irk ve etnik köken: Beyaz ırkta testis kanseri daha sık görülür.
• Kısırlık (infertilite): Bazı durumlarda testis tümörleri kısırlıkla birlikte bulunabilir.

Testis Kanseri Belirtileri

• Testiste ele gelen sert kitle veya şişlik
• Ağrısız ya da hafif ağrılı testis büyümesi
• Skrotumda ağırlık hissi
• Alt karın ya da kasık bölgesinde rahatsızlık
• Meme dokusunda büyüme veya hassasiyet (gynekomasti)
• Nadir de olsa, ani testis ağrısı veya sıvı birikimi
• İleri evrede sırt ağrısı, nefes darlığı (metastaz belirtileri)

Testis Kanseri Evreleri

• Evre I: Kanser sadece testisle sınırlıdır.
• Evre II: Lenf düğümlerine yayılım vardır (özellikle karın bölgesi).
• Evre III: Uzak organlara (akciğer, karaciğer gibi) metastaz yapmıştır.

Tanı Yöntemleri

• Fizik Muayene: Testislerde sertlik veya şişlik hissedilir.
• Skrotal Ultrasonografi: Testis içi kitleyi detaylı olarak görüntüler.
• Tümör Belirteçleri: Kan testlerinde AFP, hCG ve LDH düzeyleri değerlendirilir.
• BT ve MR Görüntüleme: Karın, göğüs ve pelviste yayılımı gösterir.
• Orşiektomi: Tanı ve tedavi amacıyla testisin cerrahi olarak çıkarılmasıdır.

Tedavi Seçenekleri

• Cerrahi (Radikal Orşiektomi): Ana tedavi yöntemidir; testis kasık yoluyla çıkarılır.
• Kemoterapi: Özellikle non-seminomlarda veya metastaz varlığında uygulanır.
• Radyoterapi: Seminom türlerinde lenf nodlarına uygulanan ışın tedavisidir.
• Retroperitoneal Lenf Nodu Diseksiyonu: Karın içi lenf bezlerinin çıkarılması işlemi
• Aktif İzlem: Düşük riskli vakalarda cerrahi sonrası takip tercih edilebilir.

Korunma Yolları

• Erken yaşta testis muayenesini öğrenmek ve düzenli olarak kendi kendine uygulamak
• İnmemiş testis problemi varsa erken cerrahi tedavi görmek
• Kısırlık tanısı olan bireylerin testis kanseri açısından değerlendirilmesi
• Aile öyküsü olan bireylerin daha dikkatli olması
• Testiste ağrı, şişlik veya anormallik fark edildiğinde doktora başvurmak

Sonuç

Testis kanseri, genç erkeklerde sık görülen fakat erken teşhis edildiğinde tedavisi oldukça başarılı olan bir kanser türüdür. Genellikle testiste ele gelen ağrısız bir kitle ile belirti verir. Rutin muayene ve bilinçli olmak, hastalığın erken tespitinde kilit rol oynar. Günümüzde uygulanan cerrahi, kemoterapi ve radyoterapi yöntemleri sayesinde tam iyileşme oranı yüksektir. Risk altında olan erkeklerin düzenli kontrol yaptırması ve şüpheli durumlarda zaman kaybetmeden hekime başvurması önerilir.