Mide Kanseri

Mide Kanseri Nedir?

Mide kanseri, mideyi oluşturan hücrelerin anormal ve kontrolsüz şekilde çoğalması sonucu oluşan malign (kötü huylu) bir tümör türüdür. Tıbbi adıyla “gastrik karsinom” olarak bilinen bu kanser türü, sindirim sisteminin önemli bir parçası olan midede başlar. En yaygın mide kanseri türü, midenin iç yüzeyini döşeyen glandüler hücrelerden kaynaklanan adenokarsinomdur. Mide kanseri, özellikle ileri evreye ulaşmadan önce genellikle belirti vermez ve bu nedenle geç tanı konulabilir. Erken tanı konulduğunda ise tedavi şansı oldukça yüksektir. Dünyada en sık görülen beşinci kanser türü olup, kanser kaynaklı ölümler arasında dördüncü sıradadır. Erkeklerde kadınlara göre daha sık görülür ve genellikle 50 yaş üstünde ortaya çıkar.

Mide Kanseri Türleri

• Adenokarsinom: En sık görülen mide kanseri türüdür. Mide iç yüzeyindeki bez hücrelerinden kaynaklanır.
• Lenfoma: Mide duvarında bulunan lenf dokularından kaynaklanır. Nadirdir.
• Gastrointestinal Stromal Tümör (GIST): Mide duvarındaki bağ dokudan kaynaklanan nadir tümörlerdir.
• Karsinoid Tümör: Hormon üreten hücrelerden gelişen nadir mide tümörleridir.

Mide Kanseri Nedenleri ve Risk Faktörleri

• Helicobacter pylori (H. pylori) enfeksiyonu: Kronik mide iltihabına ve hücresel bozulmalara yol açabilir.
• Sigara kullanımı: Mide kanseri riskini %50’ye kadar artırır.
• Yetersiz sebze-meyve tüketimi: Antioksidan eksikliği hücre hasarını artırabilir.
• İşlenmiş et ve tuzlu gıdalar: Nitrat içeren gıdalar kanser riskini artırır.
• Aile öyküsü ve genetik faktörler: Mide kanseri olan birinci derece yakınlarda risk daha yüksektir.
• Erkek cinsiyet ve ileri yaş: 50 yaş üzeri erkeklerde daha sık görülür.
• Atrofik gastrit ve mide polipleri: Uzun süren mide mukozası bozuklukları kansere dönüşebilir.

Mide Kanseri Belirtileri

• Mide ağrısı, rahatsızlık veya hazımsızlık hissi
• İştah kaybı ve istemsiz kilo kaybı
• Erken doyma hissi
• Bulantı, kusma (kanlı kusma olabilir)
• Karın şişliği, dolgunluk hissi
• İdrarda veya dışkıda kan (dışkının siyah renkli olması)
• Yutma güçlüğü (özellikle midenin üst bölgesi etkilenmişse)
• Yorgunluk, halsizlik, anemi belirtileri

Mide Kanseri Evreleri

• Evre 0 (karsinoma in situ): Kanser hücreleri yalnızca mide mukozasında bulunur.
• Evre I: Kanser mide duvarının iç tabakalarına yayılmıştır, lenf bezlerine ulaşmamıştır ya da çok az yayılmıştır.
• Evre II: Kanser mide kas dokusuna ilerlemiş ve lenf bezlerine yayılmıştır.
• Evre III: Kanser çevre dokulara ve daha fazla lenf düğümüne yayılmıştır.
• Evre IV: Kanser uzak organlara (karaciğer, akciğer, periton gibi) metastaz yapmıştır.

Tanı Yöntemleri

• Endoskopi: Ağızdan mideye uzanan bir kamera ile mide içi doğrudan incelenir.
• Endoskopik Biyopsi: Şüpheli bölgelerden doku örneği alınarak patolojik analiz yapılır.
• Bilgisayarlı Tomografi (BT): Kanserin yayılımını belirlemek için kullanılır.
• Manyetik Rezonans (MR): Tümörün karaciğer gibi organlara metastaz yapıp yapmadığını belirlemek için tercih edilir.
• Ultrasonografi ve PET-CT: Evreleme ve uzak organ taraması amacıyla uygulanır.

Tedavi Seçenekleri

• Cerrahi Tedavi: Erken evrelerde midenin bir kısmı (subtotal gastrektomi) veya tamamı (total gastrektomi) alınabilir.
• Kemoterapi: Cerrahi öncesi (neoadjuvan), sonrası (adjuvan) veya ileri evrede sistemik tedavi olarak uygulanabilir.
• Radyoterapi: Tümör dokusunu küçültmek ya da lokal kontrol sağlamak için verilebilir.
• Hedefe Yönelik Tedavi: HER2 pozitif mide kanserlerinde trastuzumab gibi ilaçlar kullanılır.
• İmmünoterapi: Özellikle PD-L1 pozitif hastalarda bağışıklık sistemini aktive eden tedavi yöntemidir.

Korunma Yolları

• Sağlıklı ve dengeli beslenmek, sebze-meyve tüketimini artırmak
• İşlenmiş, tuzlu ve tütsülenmiş gıdalardan uzak durmak
• Sigara ve alkol kullanımından kaçınmak
• H. pylori enfeksiyonunun erken teşhisi ve tedavisi
• Düzenli sağlık kontrolleri ve mide şikayetlerinin ihmal edilmemesi

Sonuç

Mide kanseri, özellikle erken dönemde belirti vermemesi nedeniyle ileri evrede tanı konulan bir kanser türüdür. Ancak günümüzde gelişen görüntüleme, tanı ve tedavi yöntemleri sayesinde bu hastalıkla mücadele edilebilir hale gelmiştir. Risk faktörlerinden uzak durmak ve belirtiler ortaya çıktığında vakit kaybetmeden doktora başvurmak, mide kanserinde erken tanı ve başarılı tedavi şansını artırır.