Meme Kanseri

Meme Kanseri Nedir?

Meme kanseri, meme dokusunu oluşturan hücrelerin kontrolsüz bir şekilde çoğalmasıyla meydana gelen malign (kötü huylu) bir tümördür. Kadınlarda en sık görülen kanser türü olmasının yanı sıra, nadir de olsa erkeklerde de ortaya çıkabilir. Erken evrede fark edildiğinde tedavi şansı çok yüksek olan bu kanser, genellikle süt kanallarında (duktal) veya süt bezlerinde (lobüler) başlar. Meme dokusunda gelişen anormal hücreler çoğaldıkça bir kitle oluşturur. Bu kitle zamanla lenf yolları aracılığıyla koltuk altı lenf bezlerine ya da dolaşım sistemi aracılığıyla akciğer, kemik, karaciğer ve beyin gibi organlara metastaz yapabilir. Meme kanseri, günümüzde tarama programları sayesinde daha erken evrelerde tespit edilebilmekte ve tedavi başarı oranları artmaktadır.

Meme Kanseri Türleri

• Duktal Karsinom in Situ (DCIS): Süt kanallarında başlar, henüz çevre dokulara yayılmamıştır. Erken evredir.
• İnvaziv Duktal Karsinom (IDC): En sık görülen türdür. Süt kanallarında başlar, çevre dokulara yayılabilir.
• İnvaziv Lobüler Karsinom (ILC): Süt bezlerinden başlar ve diğer dokulara yayılma potansiyeli taşır.
• İnflamatuar Meme Kanseri: Nadir görülür, hızlı ilerler. Meme kızarık ve şiş görünür.
• Tripl Negatif Meme Kanseri: Hormon reseptörleri olmayan agresif bir türdür.
• Erkeklerde Meme Kanseri: Nadirdir, ancak genellikle geç tanı alır.

Meme Kanseri Nedenleri ve Risk Faktörleri

• Cinsiyet ve yaş: Kadın olmak ve yaşın ilerlemesi en önemli risk faktörleridir.
• Aile öyküsü: Anne, kız kardeş veya teyzede meme kanseri öyküsü olanlarda risk artar.
• BRCA1 ve BRCA2 Gen Mutasyonları: Kalıtsal genetik yatkınlık risk oluşturur.
• Erken adet görme ve geç menopoz: Östrojen maruziyeti süresini artırır.
• Hormon tedavileri ve doğum kontrol hapları: Uzun süreli kullanım riskle ilişkilidir.
• Alkol tüketimi, obezite ve hareketsizlik: Yaşam tarzı faktörleri kanser riskini artırabilir.
• İlk doğumu geç yapmak ya da hiç doğum yapmamak: Meme kanseri riskini artırabilir.

Meme Kanseri Belirtileri

• Memede veya koltuk altında ele gelen sert, ağrısız kitle
• Meme başında şekil değişikliği, çekilme ya da kabuklanma
• Meme derisinde çukurlaşma, portakal kabuğu görünümü
• Memede kızarıklık, sıcaklık ya da ödem
• Meme başından kanlı ya da berrak akıntı gelmesi
• Memede asimetri oluşması

Meme Kanseri Evreleri

• Evre 0: Kanser, duktal yapının içinde sınırlıdır (DCIS).
• Evre I: Tümör 2 cm’den küçüktür ve lenf bezlerine yayılmamıştır.
• Evre II: Tümör 2-5 cm arasıdır veya koltuk altı lenf bezlerine yayılmıştır.
• Evre III: Tümör büyük olabilir ve daha fazla lenf bezine yayılmıştır.
• Evre IV: Kanser, uzak organlara metastaz yapmıştır.

Tanı Yöntemleri

• Meme Muayenesi: Elle yapılan fiziksel değerlendirme
• Mamografi: 40 yaş üzeri kadınlarda yıllık tarama önerilir
• Ultrasonografi: Yoğun meme dokusunda kitle tespiti için kullanılır
• Manyetik Rezonans (MR): Özellikle yüksek riskli hastalarda detaylı değerlendirme sağlar
• Biyopsi: Şüpheli kitlelerden doku örneği alınarak patolojik inceleme yapılır

Tedavi Seçenekleri

• Cerrahi: Tümörün çıkarılması (lumpektomi) ya da memenin tamamen alınması (mastektomi)
• Radyoterapi: Cerrahi sonrası kalan hücrelerin yok edilmesi için uygulanır
• Kemoterapi: Özellikle yüksek riskli ya da ileri evre hastalarda kullanılır
• Hormon Tedavisi: Hormon reseptör pozitif hastalarda östrojen blokajı yapılır
• Hedefe Yönelik Tedavi: HER2 pozitif tümörlerde trastuzumab gibi ilaçlar kullanılır
• İmmünoterapi: Tripl negatif meme kanseri gibi bazı alt tiplerde kullanılabilir

Korunma Yolları

• Sağlıklı beslenme ve ideal kiloda kalmak
• Düzenli egzersiz yapmak
• Alkol tüketimini sınırlamak
• Doğum yapmış kadınlarda emzirme süresini uzun tutmak
• Tarama programlarına düzenli katılmak

Sonuç

Meme kanseri, erken teşhisle tedavi şansı çok yüksek olan bir hastalıktır. Farkındalık oluşturmak, belirtileri tanımak ve tarama programlarına katılmak bu hastalıkla mücadelede temel adımdır. Modern tedavi seçenekleriyle meme kanseri artık daha kontrol edilebilir bir hastalık haline gelmiştir.